Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi ile 16 milyonu aşan emekli, yüksek enflasyona rağmen bekledikleri maaş artışlarını alamadıklarını ifade ediyor. Yaşam standartlarının düşmesi konusunda şikayetçi olan emekliler, enflasyon farkı ödemelerinin yetersiz olduğunu belirtiyor ve intibak düzenlemesi taleplerini sürdürüyor. Ancak, sıkı para politikaları nedeniyle şu anda seyyanen zam veya intibak düzenlemesi yapılması planlanmıyor. Bununla birlikte, yeni yıl itibarıyla yapılacak düzenlemelerle maaşlar arasındaki adaletsizliklerin giderilmesi öngörülüyor.
MAAŞ HESAPLAMA SİSTEMİNDE YENİLİK
Mevcut sistem gereği emekli maaşları, üç farklı dönem baz alınarak hesaplanmaktadır. Bu dönemler, 2000 öncesi, 2000-Eylül 2008 arası ve Ekim 2008 sonrası olarak sınıflandırılmaktadır. En yüksek maaş bağlama oranı, 2000 öncesi dönemlerde belirleniyor. Ancak Ekim 2008 sonrası dönem, maaşlara en az etki eden bölüm olarak kalmaktadır. Yeni ekonomi programı çerçevesinde bu sistemin revize edilmesi ve yeni düzenlemenin yıl sonuna kadar Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sunulması bekleniyor.
FAZLA PRİM GÜNÜNE YÜKSEK MAAŞ DÜZENLEMESİ
Mevcut sistemde, prim gün sayısındaki farklılıklara rağmen benzer maaş alan büyük bir emekli grubu bulunmaktadır. Bu durumu gidermek adına yapılacak düzenlemelerle, daha fazla prim günü bulunan emeklilerin maaşlarının artırılması hedeflenmektedir. Dolayısıyla, daha fazla prim gününe sahip olan emeklilerin maaşları artacak ve emeklilik hakkını kazananların daha geç yaşta emekli olmaları teşvik edilecektir.
YENİ SİSTEMİN DETAYLARI
Faruk Erdem’in verdiği bilgilere göre, mevcut üçlü maaş bağlama sistemi tek bir formüle dönüştürülecek. Yeni sistemde, prim gün sayısı ve prim miktarının dikkate alınması ile maaş farklılıkları azaltılacak. Böylece, 3600 gün ve 9000 gün primle emekli olanlar arasındaki maaş farkı azalacak, daha fazla prim gününe sahip olanların maaşları artacak. Bu düzenleme ile emekliler arasında daha adil bir gelir dağılımı sağlanması hedeflenmektedir.
EMEKLİLİK ŞARTLARINDA YENİ DÜZENLEMELER BEKLENİYOR
Paket kapsamında, yeni sigortalı olacak gençler için emeklilik şartlarının belirlenmesi planlanıyor. Bu çerçevede, yaş şartlarının güncellenmesi ve kadınlar için 60, erkekler için 65 yaşın belirlenmesi öngörülüyor. Yeni düzenleme, yasa yürürlüğe girdikten sonra sigortalı olanlar için geçerli olacak. Bu adım, sosyal güvenlik sistemindeki dengenin sağlanması amacıyla atılıyor.
İKİNCİ EMEKLİLİK SİSTEMİ YOLDA
Orta Vadeli Program'da yer alan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi de uygulanmaya başlayacak. Bu sistem sayesinde, çalışanlar mevcut sosyal güvenlik sisteminin yanı sıra ek bir emeklilik seçeneğine sahip olacak. Tamamlayıcı emeklilik sisteminde ödenecek primlere, işveren ve devlet katkıda bulunacak. Mevcut sigortalılar ve emekliler de bu sistemden faydalanarak ikinci bir emeklilik hakkı elde edebilecek.
