2024 Nobel Kimya Ödülleri, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından düzenlenen bir basın toplantısında duyuruldu. David Baker, "bilgi-işlemsel protein tasarımı" konusundaki çalışmalarıyla ödülü alırken; Demis Hassabis ve John Jumper, "protein yapı tahmini" alanındaki yenilikçi katkılarından ötürü 2024 Nobel Kimya Ödülü'ne layık görüldüler. Geçtiğimiz günlerde Nobel Tıp ve Fizik ödüllerinin sahipleri de açıklanmıştı. 2024 Nobel Tıp Ödülü, Victor Ambros ve Gary Ruvkun'a; Nobel Fizik Ödülü ise John Hopfield ve Geoffrey Hinton'a verilmişti. Peki, 2024 Nobel Kimya Ödülü'nü kazanan David Baker, Demis Hassabis ve John Jumper kimdir? İşte hayat hikayeleri...
2024 NOBEL KİMYA ÖDÜLÜ KAZANANLARI BELLİ OLDU
Çarşamba günü 2024 Nobel Kimya Ödülü'nün kazananları duyuruldu. David Baker, Demis Hassabis ve John Jumper, proteinler üzerine yaptıkları çığır açan araştırmalar sayesinde bu prestijli ödülü kazandılar.
Baker, Seattle'daki Washington Üniversitesi'nde, Hassabis ve Jumper ise Londra'daki Google DeepMind'da görev yapmaktadır. Perşembe günü Nobel Edebiyat Ödülü, Cuma günü ise Nobel Barış Ödülü ve Pazartesi günü Nobel Ekonomi Ödülü'nün kazananları açıklanacak.
2024 NOBEL KİMYA ÖDÜLÜ KAZANANI DAVID BAKER KİMDİR?
David Baker, 6 Ekim 1962'de Seattle, Washington'da doğmuştur. Lisans eğitimini 1984 yılında Harvard Üniversitesi'nden tamamladı. Biyokimya alanındaki doktorasını 1989 yılında, Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de, Randy Schekman'ın laboratuvarında gerçekleştirdi ve burada mayadaki protein taşınması üzerinde yoğunlaştı. 1993 yılında, Kaliforniya Üniversitesi, San Francisco'da, David Agard ile biyofizik alanında doktora sonrası çalışmalarını tamamladı.
Baker, 1993'te Washington Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Bölümü'nde öğretim görevlisi olarak göreve başladı. 2000 yılında Howard Hughes Tıp Enstitüsü'nde araştırmacı olarak etkinlik göstermeye başladı. 2009 yılında Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi'ne Üye seçildi. Ayrıca, UW'deki diğer bir biyokimyacı olan Hannele Ruohola-Baker ile evli olup, çiftin iki çocuğu vardır.
2024 NOBEL KİMYA ÖDÜLÜ KAZANANI DEMIS HASSABIS KİMDİR?
Sir Demis Hassabis, 27 Temmuz 1976'da doğmuş bir İngiliz bilgisayar bilimcisi ve yapay zeka araştırmacısıdır. Geçmişte bir video oyunu yapımcısı ve tasarımcısı olarak görev yaptı ve ayrıca yetenekli bir masa oyunu oyuncusudur. DeepMind ve Isomorphic Labs'ın CEO'su ve kurucu ortağıdır ve Birleşik Krallık Hükümeti’ne yapay zeka konularında danışmanlık yapmaktadır.
Aynı zamanda Royal Society Üyesidir ve AlphaFold’daki çalışmalarıyla Breakthrough Ödülü, Kanada Gairdner Uluslararası Ödülü ve Lasker Ödülü gibi pek çok prestijli ödül kazanmıştır. 2017 yılında CBE unvanıyla onurlandırılmış ve Time dergisinin en etkili 100 kişi listesinin bir parçası olmuştur. 2024 yılında yapay zeka alanındaki hizmetleri dolayısıyla şövalye ilan edilmiştir. Protein katlama tahminindeki katkıları, ona 2024 Nobel Kimya Ödülü'nü getirmiştir.
2024 NOBEL KİMYA ÖDÜLÜ KAZANANI JOHN JUMPER KİMDİR?
John Michael Jumper, DeepMind Technologies'de görevli Amerikalı kıdemli bir araştırma bilimcisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Jumper ve ekibi, amino asit dizilerini kullanarak protein yapılarını yüksek doğruluk oranıyla tahmin edebilen AlphaFold yapay zeka modelini geliştirmiştir. Jumper, AlphaFold ekibi olarak 100 milyon protein yapısını yayınlamayı planladıklarını belirtmiştir. Bilimsel yayın olan Nature, 2021’de Jumper’ı bilimdeki "önemli on kişiden" biri olarak tanıtmıştır. Protein katlanma tahminleri kapsamında yaptığı çalışmalar nedeniyle 2024 Nobel Kimya Ödülü'ne değer görülmüştür.
