Ulusal Uyku Vakfı, yetişkinlerin her gece yedi ila dokuz saat süreyle uyumasını önermektedir. Ancak, birçok birey bu süreyi karşılayamayarak düzenli bir şekilde altı saatten az uyumaktadır. Peki, bu durumun sağlık üzerindeki etkileri nelerdir?
6 SAAT VE DAHA AZ UYUMANIN FİZİKSEL VE RUHSAL ETKİLERİ
1-RUH HALİNDEKİ DÜZENİN BOZULMASI
Uyku araştırmaları yapan ve davranış psikoloji alanında uzman olan Sophie Bostock, uyku kalitesinin zihinsel sağlık durumu ile doğrudan bağlantılı olduğunu belirtmektedir. Yetersiz uyku, kaygı ve depresyon riskini artırırken, yeterli uyku alan kişilerle karşılaştırıldığında az uyuyanların bu tür ruhsal sorunlara yakalanma ihtimali iki kat daha fazladır.
2-DÜRTÜSEL DAVRANIŞLAR VE DUYGUSAL DENGESİZLİK
Bostock, uyku kaybının beyin tarafından bir uyarı işareti olarak algılandığını vurguluyor. Atalarımız, avcılardan korunmak için gece boyunca uyanık kalmayı tercih ediyordu. Günümüzde de bu durum, kısa süreli uykularda beynin yüksek bir uyanıklık seviyesine geçmesine neden oluyor; bu da potansiyel tehlikelere karşı daha duyarlı olmamıza yol açıyor.
3-KONSANTRASYON SORUNLARI
Yetersiz uyku almak, uzun vadede odaklanma, öğrenme, hatırlama ve empati kurma gibi kognitif işlevleri olumsuz yönde etkiliyor. Bostock'a göre, uyku eksikliği bu süreçlerin zorluk çekmesine neden olmaktadır.
4-SAĞLIK PROBLEMLERİ İLE OLAN İLİŞKİLERİ
Yapılan araştırmalar, düzenli olarak altı saatten az uyumanın obezite, tip 2 diyabet ve Alzheimer gibi birçok sağlık meselesiyle bağlantılı olduğuna işaret ediyor. 2019 yılında yayımlanan bir çalışmada, gecede yedi saatten az uyuyan bireylerde hücrelerdeki protein içeriğini etkileyen ve iltihaplanma ile zayıf damar sağlığı ile ilişkilendirilen miRNA moleküllerinin seviyeleri önemli ölçüde artış göstermektedir.
5-ŞİŞMANLAMA RİSKİ
Obesity dergisinde yayımlanan bir çalışmaya göre, yetersiz uyku alma, kilo alma olasılığını artırmaktadır. Yetersiz uyku, açlık hissini kontrol eden ghrelin ve leptin hormonlarının dengesini bozarak bireylerin yağlı, nişastalı ve şekerli gıdaları tercih etmesine neden olmaktadır.
6-TİP 2 DİYABET RİSKİ
Diabetes Care dergisinde yayınlanan bir rapora göre, kronik uyku yoksunluğu problemi yaşayan kişilerde tip 2 diyabet hastalığına yakalanma riski önemli ölçüde artmaktadır. Uzun süreli uykusuzluk yaşayan bireyler, yeterli uyku alanlarla kıyaslandığında üç kat daha fazla risk taşımaktadır.
7-BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Sağlıklı bir bağışıklık sistemi için yeterli uyku almak oldukça önemlidir. Yapılan bir araştırma, gecede yedi saatten az uyuyan kişilerin soğuk algınlığına yakalanma ihtimalinin, sekiz saatten fazla uyuyanlara göre üç kat daha fazla olduğunu ortaya koymuştur.
8-ALZHEİMER HASTALIĞI RİSKİ
Modern araştırmalar, uykusuzluğun Alzheimer hastalığına yakalanma riskini artırdığını göstermektedir. Harvard Tıp Fakültesi'nin verilerine göre, uyku bozukluğu yaşayan kişilerin bilişsel sorunlara yakalanma ihtimali, normal uyku düzenine sahip olanlara göre neredeyse 1.7 kat daha fazladır.
9-BÖBREK HASTALIKLARI
Tennessee Üniversitesi'nden gerçekleştirilen bir araştırma, kronik uykusuzluğun böbrek yetmezliği riskini 1.5 kat artırdığına dikkat çekmektedir.
10-KALP SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Uykusuzluğun yüksek kolesterol ve kan basıncı ile bağlantılı olduğu ileri sürülmektedir. 2019 yılında yayımlanan bir rapor, uykusuzluğun stres hormonlarının ve kardiyovasküler hastalıkların önemli bir sebebi olan inflamatuar maddelerin seviyelerini artırdığını göstermektedir.