Sosyal yaşamımızda değerlerimizin başkaları tarafından benimsenmesi son derece önemli bir konudur, eleştirinin ise bunun zıttı bir etki yaratması söz konusudur. Bu nedenle, eleştirileri hatırlamak bile bir çok kişi için zorlu bir deneyim oluşturabilir.
Aynı zamanda eleştiriyi sağlıklı bir biçimde anlamak ve bu durum karşısında uygun tepkiler geliştirmek, bireylerin öz güvenlerini korumaları açısından hayati bir önem taşır. Uzmanlar, eleştirilere bilinçli ve yapıcı bir şekilde yanıt vermenin önemini vurgulamaktadır.
Amerikalı psikolog Jamie Buckingham'ın öncülük ettiği "saldırganlığı şakanın konusu haline getirme" yaklaşımı, yapıcı eleştirinin kişisel gelişim için güçlü bir motivasyon kaynağı olabileceğini ortaya koymaktadır.
TEPKİ KONTROLÜNÜN ÖNEMİ
Eleştirilere verilecek uygun tepkilerin, manipülasyona kapılmadan sağlıklı bir tartışma ortamına dönüşmesi gerektiği belirtiliyor. Eleştiri yapan kişinin, sizi provoke etmeye çalışıyor olabileceği ihtimali göz önünde bulundurularak, tepkinizi kontrol etmek oldukça önemli. Psikologlar, bu tür durumlarda sakin kalmanın ve karşı tarafa "Bu hatalardan kaçınmak için sizce ne yapılabilir?" gibisinden bir soruyla yanıt vermenin etkili olacağını ifade ediyorlar.
Eleştirinin öznel bir bakış açısı olduğunu unutmamak da fayda var. Sakin bir şekilde "Teşekkür ederim, bunu dikkate alacağım" demek, durumu yatıştıracak ve eleştirinin sizin için ne ölçüde faydalı olabileceğini değerlendirebilmek için bir fırsat yaratacaktır.
Eleştiriyi daha iyi kavrayabilmek adına detaylı sorular sormak da yararlı bir yaklaşımdır. Eleştirinin neyi hedef aldığını öğrenmek, bir sonraki adımda nasıl daha iyi performans gösterebileceğinizi anlamanızı sağlar. Fakat bazı durumlarda eleştirinin, kişisel hislerden kaynaklandığını fark edebilir ve buna göre bir strateji geliştirebilirsiniz.
AYNI KİŞİ TARAFINDAN SÜREKLİ ELEŞTİRİ ALIYORSANIZ DİKKAT EDİN
Sık sık aynı kişi tarafından eleştiriliyorsanız, o kişinin niyetini sorgulamak önemlidir. Eğer eleştirileri sadece küçümsemek amacıyla gerçekleştiriyorsa, gülümseyerek bu eleştirileri kabul etmek en sağlıklı yaklaşım olabilir. Bu tür eleştirilere karşı suçluluğunuzu sert veya alaycı bir üslupla kabullenmek, durumu daha da karmaşık hale getirebilir.
Psikologlara göre, eleştirilere yanıt verirken ses tonunun sakin ve dostça olması, tartışmaların önüne geçmeyi sağlayacaktır. Uzun açıklamalardan kaçınarak kısa ve net cevaplar vermek, daha olgun bir imaj bırakır.
Son olarak, eleştiriler üzerinde çok fazla düşünmemek, büyük bir dikkat gerektirir. Bir eleştiriyi saatlerce ya da günlerce akılda tutmak yerine, dikkat dağıtıcı başka konulara yönelmek daha sağlıklı bir çözüm olabilir. Psikologlar, bu aşamada kendinizi sakinleştirmenin önemine dikkat çekiyor. Birkaç derin nefes alarak, eleştiriyi yazıya döküp sonrasında o kağıdı yırtıp atan yöntemler, olumsuz duygulardan arınmanıza yardımcı olabilir.