Çocuklarda iştahsızlık sorununun altında yatan sebep, uzmanların açıklamalarına göre oldukça önemli. Uzmanlardan dikkate değer uyarılar geldi...
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Pınar Karadeniz, çocuklarda iştahsızlık hakkında önemli bilgiler paylaştı. İştah kaybının çeşitli sebeplerle ortaya çıkabileceğini aktaran Dr. Karadeniz, “İştah kaybı, fizyolojik, psikolojik ve çevresel etkenlerin bir araya gelmesiyle meydana gelebilir.” dedi.
Özellikle çocukların büyüme evrelerinde iştahlarının doğal olarak değişebileceğini vurgulayan Dr. Karadeniz, “İlk iki yıl boyunca büyüme hızı belirgin bir şekilde artarken, 2-5 yaş aralığında bu hız yavaşlar ve iştah da buna bağlı olarak azalabilir.” ifadelerini kullandı.
Bu durumun biyolojik bir süreç olduğunu belirten uzman, genellikle bir sağlık sorunu belirtisi olmadığını ifade etti. Patolojik nedenler arasında üst solunum yolu enfeksiyonları, gastroenterit, kronik hastalıklar (astım, alerjik rinit, anemi), gastroözofageal reflü, sindirim sistemi bozuklukları ve hormonal dengesizlikler (örneğin hipotiroidi) yer aldığını belirtti. Ayrıca bazı ilaçların yan etkileri olarak da iştahsızlık görülebileceğini belirtti.”
STRESLİ OLAYLAR BESLENME ALIŞKANLIĞINI ETKİLEYEBİLİR
Psikososyal faktörlerin iştahsızlığa neden olabileceğine dikkat çeken Dr. Karadeniz, “Çocuklar, okul başlangıcı, aile içindeki sorunlar veya kardeş kıskançlığı gibi stresli durumlar yaşadıklarında iştahsızlık geliştirebilirler.” dedi.
Yemekle ilgili zorlayıcı tutumların veya zorla yemek yedirme çabalarının da çocuğun iştahını negatif yönde etkileyebileceğini belirten uzman, “Sonuç olarak, çocuklarda iştahsızlık hem doğal büyüme süreçlerinden hem de patolojik ve çevresel faktörlerden kaynaklanabilir.” şeklinde konuştu.
Uzun süreli ve ciddi iştahsızlık durumlarında altta yatan sebebin tespit edilmesi ve uygun tedavi için yardım almanın gerekliliğine vurgu yapan Dr. Karadeniz, “Uzman desteği şart.” ifadelerini kullandı.
UZUN SÜREN İŞTAHSIZLIK DURUMUNDA UZMAN HEKİME BAŞVURULMALI
Dr. Karadeniz, çocuklarda iştahsızlık belirtilerini şu şekilde sıraladı:
- Yemekleri reddetme
- Azalan porsiyonlar
- Kilo kaybı veya yavaş kilo alımı
- Enerji ve aktivite düzeyinde azalma
- Mide-Bağırsak problemleri
- Gıda seçiciliği
İştahsızlık belirtilerinin süresi ve şiddetinin altında yatan nedenlere göre değişiklik gösterebileceğinin altını çizen Dr. Karadeniz, “Bu belirtiler kısa süreliyse genellikle geçici olabilir; ancak uzun süren iştahsızlık durumlarında mutlaka bir uzmanla iletişime geçilmesi gerekmektedir. Çocukların büyüme ve gelişimini olumsuz etkileyebilecek bu belirtiler, erken fark edilip müdahale edilirse genellikle kontrol altına alınabilir.” dedi.
ABUR CUBUR TÜKETİMİ İŞTAHSIZLIĞI TETİKLİYOR
Çocuklarda iştahsızlığın nedenlerine değinen Dr. Karadeniz, “Son dönemde iştahsızlık vakalarının artışında çocukların ekran önünde aşırı zaman geçirmesi, fiziksel aktivitenin azalması ve beslenme alışkanlıklarının kötüleşmesi önemli sebepler arasında.” ifadelerini kullandı.
Fast-food tüketiminin ve sık atıştırmalık alışkanlıklarının ana öğünlerde iştah kaybına yol açabileceğini belirten uzman, aile içindeki stres ve psikolojik sorunların da iştahsızlık nedenleri arasında yer aldığını aktardı.
AİLELERE DÜŞEN GÖREVLER
Çocuklarda iştahsızlık konusunda ebeveynlerin rolüne dikkat çeken Dr. Karadeniz, “Ebeveynlerin iştahsızlığa karşı en büyük sorumluluğu, sabırlı ve anlayışlı olmaktır. Zorla yemek yedirmeye çalışmak, genellikle çocukların yemek ile olumsuz bir ilişki kurmasına yol açar.” dedi.
Çocuklara yemek konusunda seçenek sunmanın, onlara yemek hazırlama sürecinde görev vermenin ve yemek saatlerini eğlenceli hale getirmenin daha yararlı olduğunu vurgulayan uzman, “Aileyle birlikte yemek saatlerinde oturmak, düzenli bir sofra ortamı yaratmak çocukların iştahını olumlu etkileyebilir.” şeklinde konuştu.
Ayrıca, çocukların dikkat dağıtıcı unsurlardan (televizyon, tablet vb.) uzak tutulmasının ve odaklanarak yemelerinin sağlanmasının önemli olduğunu belirtti.
VİTAMİN EKSİKLİĞİ İŞTAHSIZLIK SEBEBİ
Vitamin ve mineral eksikliklerinin çocuklarda iştahsızlığa yol açabileceğini belirten Dr. Karadeniz, “Özellikle demir, çinko ve B vitamini eksiklikleri iştahsızlığa neden olabilir. Demir eksikliği anemisi ise, iştahsızlık ile birlikte yorgunluk ve halsizlik gibi belirtilerle kendini gösterir.” açıklamasında bulundu.
Bu nedenle düzenli doktor kontrollerinin ve dengeli beslenmenin vitamin eksikliklerini önlemek adına büyük önem taşıdığını aktardı.
İki haftadan uzun süren iştahsızlık, kilo kaybı veya çocuğun genel sağlığını etkileyen diğer belirtiler olduğunda mutlaka pediatri uzmanına başvurulması gerektiğini ifade etti. Doktor, olası sağlık sorunlarını belirlemek ve gereken tedaviye başlamak için önemlidir.” dedi.
DÜZENLİ VE SAĞLIKLI BESLENME ÖNEMLİ
Çocuklarda iştah artırıcı sağlıklı besinler hakkında bilgi veren Dr. Karadeniz, “Çocukların iştahını artırabilecek sağlıklı yağlar ve proteinler açısından zengin gıdalar arasında avokado, ceviz, badem, yumurta ve yoğurt yer alır.” diye belirtti.
Taze meyve ve sebzelerin yaratıcı ve renkli bir şekilde sunulabileceğini ifade eden uzman, düzenli yemek saatlerinin ve atıştırmalıkların sınırlanmasının çocukların ana öğünlerdeki iştahını korumalarına yardımcı olabileceğini aktardı.
